Herb "Ryba"

Herb „Ryba”

W trakcie poszukiwań materiałów o Wielkich Oczach i podczas rozmów z wielkooczanami spotykałem się wielokrotnie z przekazem, który mówił, że w czasach gdy Wielkie Oczy posiadały status miasta, miały one swój herb. Miał to być herb „Ryba”. O herbie Wielkich Oczu wspominał już Kazimierz Sawiński, pisząc w artykule Wielkie Oczy w przeszłości (Rocznik Ziemi Lubaczowskiej, 2/1971), iż „Wielkie Oczy posiadały własny herb ‘Ryba’”. O istnieniu herbu i o tym, że jeszcze w latach 60-tych XX w. przy wjeździe do miasteczka od strony Łukawca, na rozwidleniu pięciu dróg, widniała plansza z herbem, wspominał także w swej korespondencji do mnie pan Piotr Błaszkiewicz z Tarnobrzega, z pochodzenia wielkooczanin.

Przekaz ten znalazł swe niezbite potwierdzenie, gdy do moich zbiorów trafiła kopia dokumentu z 8 października 1897, dotyczącego powołania wielkoockiej Ochotniczej Straży Pożarnej, na której widniał podpis ówczesnego burmistrza i właściciela majątku, Stanisława Hagena, oraz odcisk okrągłej pieczęci z herbem miasteczka w środku i z napisem w otoku Urząd Gminny w Wielkich Oczach.

Odcisk pieczęci

Na podstawie odcisku pieczęci, choć niewyraźnego, można było już zrekonstruować przybliżony kształt herbu, pozostała jednak sprawa koloru. Po przejrzeniu herbów wielu miast, które jako główny motyw mają w herbie ryby, a przede wszystkim po ustaleniu, że sąsiedni Krakowiec miał w swym herbie „w polu niebieskim trzy srebrne ryby” przyjąłem, że można z dużym prawdopodobieństwem założyć, że podobne kolory miał także herb Wielkich Oczu.

Herb Krakowca

Zaledwie w kilka dni po opublikowaniu na stronie pierwszej wersji herbu przysłano mi zaskakującą i niezmiernie ciekawą informację, która stanowić może kolejne potwierdzenie powyższego założenia. Otóż „Słownik języka polskiego” Samuela Bogumiła Lindego, wydany w roku 1860 we Lwowie przez Zakład Ossolińskich (wyd. II, tom VI, cz. I, s. 297), podaje co następuje:

WIELKOOK, a, m., ryba morska, oculata., Plin, ein gewisser Seefisch. Cn. Th. 1248, Carn. okulok; Bosn. oscjatta, ukgljata; Rag. ukgljatta, zarnorêp; Ital. Occhjata, cf. ukléj.

Tak więc pomysłodawca i twórca herbu wykorzystał zapewne zbieżność etymologiczną „wielkooka” i „Wielkich Oczu” i wybrał wielkooka jako główny motyw herbu miasteczka, które swą nazwę wzięło najpewniej od dwóch stawów, w których mogły pływać wielkooki, czyli ukleje.

Poniżej zamieszczam własną próbę rekonstrukcji herbu Wielkich Oczu, ze srebrnym wielkookiem na niebieskim tle. Będę wdzięczny za pomoc przy weryfikacji kształtu i kolorystyki herbu, jeśli ktokolwiek posiada na ten temat jakieś wiarygodne informacje.

Wszelkie prawa zastrzeżone. Powielanie w części lub w całości tekstów, zdjęć lub innych materiałów graficznych może odbywać się wyłącznie za pisemną zgodą autora strony.