KSIĘŻA OBRZĄDKU ŁACIŃSKIEGO

 

Powrót

 

Informacje najwcześniejsze, to znaczy z czasów, kiedy parafią zarządzali przełożeni miejscowego klasztoru dominikanów, są bardzo fragmentaryczne i pochodzą z nielicznych dokumentów, jakie udało mi się uzyskać w zbadanych już przeze mnie archiwach. Uzupełnienie i rozszerzenie tej listy wymaga dalszych prac badawczych.

 

Andrzej Eygiert

 

Andrzej Eygiert był przeorem wielkoockiego klasztoru dominikanów-obserwantów w roku 1674. Świadczy o tym dokument, w którym Jadwiga Zaporska, wdowa po wojskim horodelskim Adamie Zaporskim i właścicielka dóbr świdnickich, zapisała niedawno utworzonemu klasztorowi 2000 florenów polskich jednorazowej dotacji oraz 140 florenów wypłacanych corocznie w dwóch ratach począwszy od roku 1675.

Ponieważ obserwanci zostali sprowadzeni do Wielkich Oczu przez Andrzeja Modrzewskiego zaledwie siedem lat wcześniej jest wysoce prawdopodobne, że Andrzej Eygiert był pierwszym przeorem wielkoockiego klasztoru.

 

* * *

 

Dominik Węgrzynowicz

 

Dominik Węgrzynowicz był przeorem wielkoockiego klasztoru dominikanów-obserwantów w roku 1681.

 

* * *

 

Chryzostom Siegniewski

 

Jan Krzysztof Chryzostom Siegniewski był pierwszym przeorem wielkoockiego klasztoru po przejęciu go przez dominikanów zwyczajnych w roku 1781. Za jego rządów miała miejsce wizytacja dekanalna (24.08.1782), która poza nim samym odnotowała jeszcze dwóch zakonników (prior, subprior et concionator). Przeor Siegniewski, nie zapisał się chlubnie w dziejach klasztoru, gdyż decyzją przemyskiej kurii biskupiej z 6 marca 1784 został pozbawiony na trzy lata prawa do pełnienia swego urzędu i wszelkich innych godności zakonnych „na przykład oraz ku przestrodze innym”, za sprzeniewierzenie w kwietniu 1782 roku 2000 złotych polskich przeznaczonych na cele publiczne.

 

* * *

 

Jan Gwalbert Wilczyński

 

Jan Gwalbert Wilczyński objął swą funkcję po usunięciu z niej Chryzostoma Siegniewskiego. Był przeorem wielkoockiego klasztoru w styczniu 1785.

 

* * *

 

Cyprian Radzicki

 

Cyprian Radzicki pełnił funkcję przełożonego wielkoockiego klasztoru dominikanów w lutym 1790.

 

* * *

 

Alojzy Oboniewicz

 

Alojzy Oboniewicz był przeorem wielkoockiego klasztoru dominikanów w roku 1805. W roku 1799 w klasztorze przebywało sześciu kapłanów.

 

* * *

 

Jozafat Szmidelski

 

Jozafat Szmidelski był przeorem wielkoockiego klasztoru do marca 1825. Za jego czasów sporządzono inwentarz dóbr klasztornych.

 

* * *

 

Wincenty Dubrawski

 

Wincenty Dubrawski urodził się w roku 1759. Do klasztoru wstąpił w roku 1782, a święcenia otrzymał 20 czerwca 1789. Był przeorem wielkoockiego klasztoru od 17 marca 1825 do 15 października 1828. Później, po wyznaczeniu kolejnego przeora i przeniesieniu go niemal natychmiast do klasztoru w Jarosławiu, Dubrawski administrował parafią wielkoocką jako wikary, na ustne polecenie prowincjała zakonu, co najmniej do 28 września 1829, kiedy to wizytator generalny przeprowadził w Wielkich Oczach wizytację kanoniczną. W całym okresie administrowania przez niego parafią wielkoocką był on tu jedynym zakonnikiem.

 

* * *

 

Jordan Zarzycki

 

Jordan Zarzycki otrzymał nominację na przeora w Wielkich Oczach 15 października 1828, lecz decyzją przełożonych został niemal natychmiast przeniesiony do Jarosławia. Ponieważ na jego miejsce nie wyznaczono od razu nowego przeora parafią nadal administrował Wincenty Dubrawski, co najmniej do końca września 1829.

 

* * *

 

Mateusz Kietowicz

 

Mateusz Kietowicz został przeorem wielkoockiego klasztoru dominikanów nie później, niż w początkach roku 1853 i był nim co najmniej do roku 1858. Poza nim w klasztorze przebywał jeden kapłan.

 

* * *

 

Sebastian Flissowski

 

Sebastian Flissowski został przeorem wielkoockiego klasztoru dominikanów nie później niż w 1868 r. i był nim do roku 1871. Poza nim w klasztorze przebywał jeden kapłan.

 

* * *

 

Aleksander Możołowski

 

Aleksander Możołowski został przeorem wielkoockiego klasztoru w roku 1871 i pełnił tę funkcję do roku 1880. Poza nim w klasztorze przebywał jeden kapłan (do 1877), a później jeden laik.

 

* * *

 

Hiacynt Biernat

 

Hiacynt Biernat pełnił funkcję przeora wielkoockiego klasztoru zaledwie przez kilka miesięcy w roku 1880. Poza nim w klasztorze przebywał jeden laik.

 

* * *

 

Karol Kassyl

 

Karol Kassyl pełnił funkcję przeora wielkoockiego klasztoru w latach 1881-1889. Poza nim w klasztorze przebywał jeden laik.

 

* * *

 

Anioł Sosnowski

 

Anioł Sosnowski był przeorem wielkoockiego klasztoru w latach 1889-1895. Poza nim w klasztorze przebywał jeden laik.

 

* * *

 

Donat Sadlejski

 

Donat Sadlejski był przeorem wielkoockiego klasztoru od roku 1895. Poza nim w klasztorze przebywał jeden kapłan i jeden laik.

 

* * *

 

Józef Wala

 

Józef Wala był przeorem w latach 1896-1897. Poza nim w klasztorze przebywał jeden kapłan i jeden laik.

 

* * *

 

Albert Mizera

 

Albert Mizera był przeorem w roku 1899. Poza nim w klasztorze przebywał jeden  laik.

 

* * *

 

Hiacynt Plebańczyk

 

Hiacynt Plebańczyk urodził się w roku 1870, a święcenia kapłańskie otrzymał w roku 1895. Był przeorem wielkoockiego klasztoru w latach 1903-1904. Zauważywszy „opłakany stan kościoła, zabrał się do gruntownego odnowienia go tak nazewnątrz jak i wewnątrz. Kościół otrzymał nowe wiązanie strychowe, dach w miejsce gontów blaszany, wewnątrz wzmocniony klamrami, posadzkę drewnianą zastąpiono tafelkami w deseń i cały kościół wewnątrz odmalowano”. Poza nim w klasztorze przebywał jeden laik, Jan Skałuba (ur. 1826; św. kapł. 1852).

 

* * *

 

Wawrzyniec Kondzielewicz

 

Wawrzyniec Kondzielewicz był przeorem w latach 1910-1912. Poza nim w klasztorze przebywał jeden kapłan i jeden laik.

 

* * *

 

ks. Aula

 

Ksiądz Aula był przeorem wielkoockiego klasztoru w czerwcu roku 1915. Opowiadał, że podczas jednego z jego spotkań ze stacjonującym wówczas w Wielkich Oczach synem cesarza Wilhelma, pruskim księciem Friedrichem Eitel von Hohenzollern, ten ostatni miał jakoby stwierdzić, że „gdyby Polacy byli mądrzy, toby mnie obrali królem polskim, a jabym jeszcze Poznańskie od ojca wycyganił”.

 

* * *

 

Jacek Maląg

 

Ksiądz Jacek Maląg był przeorem klasztoru i administratorem wielkoockiej parafii w maju 1916. Czynił starania w Cesarsko-królewskim Krajowym Urzędzie Konserwatorskim o przyznanie subwencji na remont zniszczonego działaniami wojennymi kościoła.

 

* * *

 

Ludwik Dziurzyński

 

Ksiądz Ludwik Ignacy Dziurzyński urodził się 28 stycznia 1871 w Żołyni koło Łańcuta. Święcenia kapłańskie przyjął 15 listopada 1895. W swej karierze zakonnej był najpierw syndykiem a później subprzeorem klasztoru w Podkamieniu w powiecie Brody na Podolu. Ksiądz Dziurzyński był ostatnim wielkoockim proboszczem zakonnikiem i pełnił swą służbę w okresie przejściowym między parafią zakonną a świecką, po zlikwidowaniu klasztoru. Pełnił obowiązki proboszcza w Wielkich Oczach do roku 1929. Zmarł 30 sierpnia 1933 w Podkamieniu.

 

* * *

 

Władysław Jórasz

 

Ksiądz Władysław Jórasz urodził się w roku 1884 w Korczynie koło Krosna. Ukończył gimnazjum w Jaśle, a potem teologię w Przemyślu. Po uzyskaniu święceń kapłańskich został wikarym w Krakowcu, a następnie był kapelanem w Łomnie i proboszczem kolejno w Strzałkowicach, w Wólce Pełkińskiej i wreszcie od roku 1929 w Wielkich Oczach. W Wielkich Oczach rozpoczął restaurację kościoła i klasztoru. W celu zebrania funduszy na ten cel ksiądz Jórasz powołał Komitet Odbudowy Kościoła, z którego inicjatywy wydano specjalne widokówki-cegiełki.

Ksiądz Jórasz ciężko zachorował w roku 1932, a w roku 1933 złamał nogę i w związku z tym przez cztery lata zastępował go ksiądz Turzyński. Cierpienia osobiste spowodowały, że 11 sierpnia 1937 ksiądz Jórasz zrezygnował z pełnienia niełatwych obowiązków duszpasterskich i przeniósł się do Leżajska, gdzie zmarł.

 

* * *

Leopold Turzyński

 

Ksiądz Leopold Turzyński urodził się 16 grudnia 1872 w Jodłówce Tuchowskiej w powiecie tarnowskim. Po ukończeniu szkoły podstawowej i gimnazjum w Rzeszowie i Przemyślu odbył studia teologiczne w Przemyślu w latach 1892-1896. Święcenia kapłańskie uzyskał 15 lipca 1896. Pracował jako wikary w parafiach: Grodzisko, Sieniawa, Jarosław, Dobromil i Przemyśl. Przeszedł na emeryturę 31 lipca 1919.

Już jako emeryt zastępował na wielkoockim probostwie chorego księdza Jórasza od roku 1933 do sierpnia 1937.

 

* * *

 

Tomasz Murdza

 

Ksiądz Tomasz Murdza urodził się 1 listopada 1886 w Sokołowie koło Rzeszowa. Szkołę podstawową i gimnazjum kończył w Rzeszowie i Samborze. Studia teologiczne odbywał w latach 1912-1917 w Seminarium Diecezjalnym w Przemyślu. Będąc na trzecim roku studiów wstąpił do dowodzonych przez Józefa Piłsudskiego Legionów Polskich. Później, jako kapłan pełnił także funkcję kapelana wojskowego. Święcenia kapłańskie przyjął 6 maja 1917. W roku 1928 zdał egzamin na proboszcza. Jako wikary pracował w Dydni, Żurawicy, Pysznicy i Leżajsku. Jako proboszcz pełnił służbę duszpasterską w Nowotańcu, Strzałkowicach i od 11 sierpnia 1937 w Wielkich Oczach. Przyszło mu działać w trudnym okresie wojny i czasów stalinowskich. W obawie o swe życie uszedł przed UPA do Radymna, dokąd wyjechał 25 kwietnia 1944. Powrócił do miasteczka we wrześniu tegoż roku. Pod jego nieobecność obowiązki duszpasterskie w Wielkich Oczach pełnił ksiądz Franciszek Malak. Tadeusz Murdza był proboszczem do 10 września 1952. W roku 1956 przeprowadził się do Sokołowa, gdzie zmarł 23 września 1958.

 

* * *

 

Franciszek Malak

 

Ksiądz Franciszek Malak urodził się 25 stycznia 1905 r. w chłopskiej rodzinie w Hermanowej. Do szkoły podstawowej uczęszczał w Hermanowej i Tyczynie, gimnazjum ukończył  w Rzeszowie, a wyższe seminarium duchowne w Przemyślu. Święcenia kapłańskie uzyskał 24 czerwca 1930. Był wikariuszem w Staromieściu i Sanoku, a od 1933 do 1937 proboszczem w Łomnej. W sierpniu 1937 został wikariuszem jaworowskim z zadaniem zorganizowania parafii w Lipinie koło Drohomyśla, a po erygowaniu tam parafii w styczniu 1938 został jej proboszczem. 25 kwietnia 1944 ksiądz Malak opuścił Lipinę wraz z jej polską ludnością i udał się do Radymna. Pod nieobecność księdza Murdzy w Wielkich Oczach ksiądz Malak pojechał tam 26 maja 1944 na kilka dni na Zielone Święta, gdzie po kilku dniach dostarczono mu odręczną notatkę biskupa przemyskiego:

Wobec trudności zaradzenia potrzebom w Wielkich Oczach mianujemy Twoją Wielebność administratorem parafii w Wielkich Oczach [...]. Z chwilą, gdy znajdę księdza dla Wielkich Ócz, zawiadomię Twoją Wielebność. Bardzo dziękuję Twojej Wielebności za wyjazd do Wielkich Ócz.

10 lipca 1944 ksiądz Malak opuścił Wielkie Oczy, a 17 września tegoż roku objął parafię w Malawie, gdzie był proboszczem do sierpnia 1958. Od września 1958 do 1965 pełnił posługę w żeńskim klasztorze w Wygarkach, po czym przeszedł na emeryturę i zamieszkał w Rzeszowie. Ksiądz Malak zmarł 3 lutego 1994 w Korczynie w Domu Księży Emerytów, gdzie przebywał od 1986. Ksiądz Malak zajmował się historią i radiestezją i wydał kilka publikacji w tych dziedzinach.

 

* * *

 

Władysław Świstowicz

 

Ksiądz Władysław Świstowicz urodził się 10 grudnia 1920 w Karolówce koło Lubaczowa, jako jedno z siedmiorga dzieci Jana i Anieli z Mederów. Do szkoły podstawowej uczęszczał w Młodowie, a liceum ogólnokształcące ukończył w Lubaczowie. W roku 1944 wstąpił do seminarium w Brzozówce, pow. Brzozów, gdzie ukończył część studiów. Święcenia kapłańskie uzyskał 19 czerwca 1949. Po otrzymaniu święceń pracował na wielu placówkach: w Boguchwale, Markowej, Tarnowcu, Wielkich Oczach, Bieździecy, Łęzanach, Łaczkach, Bachórzu, Mołodyczu, Wygarkach, Kosienicach, Lubaczowie, Kopkach, Świętoniowej, Soninie i wreszcie ponownie w Lubaczowie. Był proboszczem w Wielkich Oczach niecały rok, od 10 września 1952 do 6 sierpnia 1953.

 

* * *

 

Karol Jendyk

 

Ksiądz Karol Jendyk urodził się 29 stycznia 1912 w Komarnie koło Lwowa. Tam ukończył szkołę podstawową i gimnazjum, po czym wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu. Święcenia kapłańskie uzyskał 23 czerwca 1935. Pracował jako wikariusz w Rudniku, Czudcu, Rzeszowie i Jarosławiu. Następnie pełnił przez rok funkcję administratora w Wietlinie, aby wreszcie 6 sierpnia 1953 zostać proboszczem w Wielkich Oczach. Był to „człek spokojny, pełen poczucia humoru”. Pozostał w miasteczku do 27 maja 1965, po czym przeniósł się do Wielowsi koło Tarnobrzegu, gdzie zmarł 8 lutego 1998. W pogrzebie wzięła udział delegacja z Wielkich Oczu.

 

* * *

 

Józef Krzywda

 

Ksiądz Józef Krzywda urodził się 16 marca 1929 w Leśniowie koło Krosna i tam skończył szkołę podstawową. W roku 1949 zdał maturę po ukończeniu gimnazjum i liceum w Krośnie. W roku 1949 rozpoczął pięcioletnie studia w Seminarium Duchownym w Przemyślu. Święcenia kapłańskie uzyskał w roku 1954. Pracował jako wikary w Szebniach koło Jasła, w Rzeszowie, Dukli, Odrzykoniu, Malawie, Załężu koło Jasła i w Grębowie koło Tarnobrzegu. 27 maja 1965 objął probostwo w Wielkich Oczach i pełnił tę funkcję do 22 listopada 1969. Za jego czasów przeprowadzono elektryfikację kościoła i klasztoru. Po opuszczeniu Wielkich Oczu był 6 lat proboszczem w Chłopicach, a w końcu przeniósł się do Jasionowa koło Brzozowa, gdzie przebywa do dzisiaj na emeryturze.

 

* * *

 

Józef Kluz

 

Ksiądz Józef Kluz urodził się 11 lutego 1928 w Krzemienicy koło Łańcuta. Jeden z pięciorga rodzeństwa w rodzinie inwalidy I wojny światowej Władysława i Antoniny ze Zdebiów. Proboszcz łacińskiej parafii Wielkie Oczy od 23 listopada 1969 do 12 sierpnia 2001. Dom rodziców Józefa Kluza był znany z tego, że pomimo skromnych warunków życia nie żałowano w nim pieniędzy na książki i prasę. Dzieci wychowywano w wielkiej pobożności.

Choć za młodu przygotowywano go do zawodu kołodzieja, to jednak los pokierował inaczej i Józef Kluz kończy w 1957 roku sześcioletnie Wyższe Seminarium Duchowne w Przemyślu. Święcenia kapłańskie uzyskał 30 maja 1957. W latach 1957 – 1969 ksiądz Józef Kluz pełnił kolejno służbę kapłańską w 10 różnych miejscowościach, aż wreszcie w sobotę 23 listopada 1969 obejmuje parafię w Wielkich Oczach. 12 sierpnia 2001 przeszedł na zasłużoną emeryturę i zamieszkuje w Korczynie koło Krosna. Pomimo niełatwych warunków panujących w ubogiej przygranicznej parafii ksiądz Kluz znany był jako dobry gospodarz i pasterz. Dzięki jego wieloletnim staraniom papież Jan Paweł II dokonał w roku 1997 w Krośnie koronacji pochodzącego z 1613 roku obrazu Matki Boskiej Wielkoockiej. Ksiądz Józef Kluz został w roku 2001 uhonorowany dyplomem nadanym mu przez Radę d/s Stosunków Katolicko-Żydowskich dzielnicy Queens (Nowy Jork) za jego wybitny wkład w "oczyszczenie i odrestaurowanie opuszczonego cmentarza żydowskiego" w Wielkich Oczach.

 

* * *

 

Józef Florek

 

Ksiądz Józef Florek, syn Michała i Józefy, urodził się 27 listopada 1963 w Jarosławiu. Dzieciństwo spędził w Pełkiniach i tam w latach 1970-78 uczęszczał do szkoły podstawowej. W latach 1978 – 82 uczył się w Liceum Zawodowym w Jarosławiu, a następnie od roku 1982 przygotowywał się do kapłaństwa. Święcenia uzyskał 24 czerwca 1988. Pełnił obowiązki wikariusza kolejno w parafiach: Pruchnik, Przeworsk, Dubiecko, Medyka, Korczyna i Lesko. W dniu 12 sierpnia 2001 został mianowany proboszczem parafii w Wielkich Oczach.

 

Notki biograficzne księży Jórasza, Turzyńskiego, Murdzy, Świstowicza, Jendyka i Krzywdy zamieszczam za F. Szajerem (Sanktuarium w Wielkich Oczach).

 

Powrót