JAN SAS ZUBRZYCKI
(1860 – 1935)
Architekt, projektant wielkoockich budowli w latach
1917/18
Jan Sas Zubrzycki – wybitny
polski architekt i projektant budowli
z przełomu XIX i XX wieku. W latach
|
Sygnatura i podpis |
|
|
1878-1884 studiował na Wydziale Architektury Szkoły Politechnicznej we
Lwowie. W roku 1885 obronił pracę habilitacyjną w zakresie historii
architektury, zatytułowaną ‘Rozwój gotycyzmu w Polsce’. Dzięki habilitacji
został mianowany docentem Politechniki Lwowskiej. W roku 1902 zostaje zaliczony
w poczet członków Polskiej Akademii Umiejętności. W kwietniu 1919 zostaje
profesorem zwyczajnym Katedry Historii Architektury i Estetyki Politechniki
Lwowskiej.
W dwa lata po ukończeniu studiów rozpoczął projektowanie budowli
sakralnych, a wkrótce potem także świeckich, wznoszonych głównie w Galicji.
Według jego projektów wybudowano lub zmodernizowano około 60 świątyń oraz
zbudowano lub przebudowano kilkadziesiąt kamienic i budynków użyteczności
publicznej. Był autorem kilkudziesięciu prac naukowych, głównie z historii i
filozofii architektury, kultury i sztuki polskiej. Zwano go ‘fanatykiem gotyku
nadwiślańskiego’. Projektowane przez niego budowle były malownicze, bardzo
bogate w detale zewnętrzne i posiadały skomplikowaną strukturę wewnętrzną.
W latach 1917/18, w ramach planowanej odbudowy Wielkich Oczu po
zniszczeniach wojennych z czerwca 1915, Jan Sas Zubrzycki wykonał projekty
licznych, w większości niezrealizowanych, obiektów. Do zrealizowanych i
zachowanych do dziś należą synagoga oraz wiejska chata w stylu polskim przy
ulicy Krakowieckiej.
Przetrwały sygnowane przez Sasa Zubrzyckiego rysunki nigdy nie
wybudowanych domów, jakie miały stanąć na wielkoockim rynku po numerami 11, 13, 14 i 16.
Dom narożny pod nr 11 |
|
|
Od góry: rzut przyziemia Po lewej: widok od strony małego rynku |
Dom pod numerem 13, widok od
strony rynku i przekrój
podłużny przez podcień, sklep i skład |
|
|
Dom pod numerem 14, widok od
strony rynku i przekrój
podłużny przez: podcień, sień i pięterko |
Dom narożny pod numerem 16, widok od
strony rynku i przekrój podłużny przez: podcień, i ganek |
|
Kopie rysunków zamieszczono dzięki uprzejmości Bogdana Lisze.